Skąd wziął się Black Friday?
Black Friday narodził się w Stanach Zjednoczonych w latach 60. XX wieku jako dzień wielkich wyprzedaży po Święcie Dziękczynienia. Tradycyjnie oznaczał początek sezonu przedświątecznych zakupów. Sama nazwa nawiązuje do „czarnego piątku”, kiedy sklepy wychodziły „na czarno”, czyli zaczynały generować zyski po wcześniejszych miesiącach „na czerwono” (ze stratą). Z czasem idea rozprzestrzeniła się na inne rynki – dziś Black Friday jest globalnym wydarzeniem handlowym, także w Polsce.
Zachowania kupujących – emocje i strategie
Badania konsumenckie pokazują, że Black Friday to dzień, w którym rośnie skłonność do impulsywnych zakupów. Kuszą duże banery z promocjami, ograniczona dostępność produktów i komunikaty o „czasowych rabatach”. Klienci często planują wcześniej większe wydatki – zakup smartfona, telewizora czy laptopa – odkładając je właśnie na ten moment (przykład: https://rozetka.pl/telefony-komorkowe-80003/c80003/producer=samsung;series=galaxy-s25).
Coraz częściej jednak konsumenci są świadomi i sprawdzają historię cen, wiedząc, że część obniżek jest pozorna. W efekcie na rynku pojawiły się dwie grupy kupujących: ci nastawieni na emocje i szybki zakup oraz ci, którzy skrupulatnie porównują oferty i czekają na prawdziwe okazje.
Jak przygotowują się sklepy?
Dla sprzedawców Black Friday to nie tylko jednodniowe wydarzenie, ale cała strategia marketingowa. Przygotowania zaczynają się tygodniami wcześniej:
- logistyka – zwiększenie zapasów magazynowych i obsady w działach obsługi klienta,
- marketing – kampanie reklamowe w mediach społecznościowych, Google Ads, mailingi z teaserami ofert,
- technologia – wzmocnienie serwerów i systemów e-commerce, by poradziły sobie ze wzmożonym ruchem,
- personalizacja – coraz częściej stosowana analiza danych, by dopasować promocje do preferencji klientów.
Black Friday w Polsce – lokalna specyfika
Choć Black Friday jest wydarzeniem globalnym, w Polsce nabrał lokalnych cech. Sklepy często rozciągają akcję na cały tydzień, a nawet miesiąc („Black Week” czy „Black Month”), odpowiadając na oczekiwania konsumentów. Klienci natomiast łączą zakupy online z wizytami w sklepach stacjonarnych, a popularność marketplace’ów sprawia, że wybór produktów i marek jest jeszcze szerszy.
Co ciekawe, dane rynkowe pokazują, że w Polsce akcje wyprzedażowe potrafią generować imponujące wyniki:
- w czasie Black Week sprzedaż w sklepach internetowych rosła nawet o 50% względem pozostałych dni listopada,
- w Black Friday 2024 w kategorii elektronika liczba transakcji wzrosła o 108%, a wartość sprzedaży – aż o 230%,
- aż 79% ruchu zakupowego w Black Friday 2023 odbywało się za pośrednictwem urządzeń mobilnych, co podkreśla znaczenie kanału mobile w strategiach sprzedażowych.
Czy Black Friday wciąż działa?
Jeszcze dekadę temu Black Friday był postrzegany jako największe święto zakupowe. Dziś konsumenci coraz częściej dostrzegają, że atrakcyjnych okazji jest mniej, a prawdziwe rabaty rozciągają się na cały rok w formie mniejszych, regularnych akcji. Cyber Monday, „Dzień darmowej dostawy” czy dedykowane promocje mobilne stają się realną alternatywą, a rynek wyraźnie zmierza w stronę bardziej rozproszonego kalendarza wyprzedaży.
Co najczęściej kupujemy w segmencie elektroniki?
W czasie Black Friday i towarzyszących mu akcji promocyjnych największym zainteresowaniem niezmiennie cieszą się smartfony i laptopy, które wielu konsumentów traktuje jako inwestycję na lata. Szczególnie dużą popularnością w Polsce i na świecie cieszą się iPhone’y, które mimo wysokiej ceny często trafiają na listę „najbardziej pożądanych zakupów” (https://rozetka.pl/telefony-komorkowe-80003/c80003/producer=apple/). Bardzo dobrze sprzedają się również tablety i telewizory, zwłaszcza w okresie przedświątecznym.
W ostatnich latach mocno rośnie znaczenie akcesoriów – takich jak słuchawki bezprzewodowe, powerbanki, smartwatche czy sprzęt gamingowy – oraz produktów zwiększających komfort pracy i szybkość działania komputerów, np. dysków SSD (https://hard.rozetka.pl/dyski-ssd-80109/c80109/pojemnosc-21507=1tb-15095/). Dla wielu klientów to nie tylko okazja do uzupełnienia codziennych gadżetów, ale też możliwość zakupu prezentów w atrakcyjnej cenie.
Black Friday 2025 – czas zacząć przygotowania
W tym roku Black Friday przypada na piątek, 28 listopada 2025 r. Choć do wydarzenia pozostały jeszcze ponad dwa miesiące, sprzedawcy już dziś powinni planować swoje działania. Kluczowe będzie nie tylko przygotowanie kampanii promocyjnych, ale także zatowarowanie magazynów, zapewnienie płynnej logistyki i wzmocnienie obsługi klienta. Doświadczenia z poprzednich lat pokazują, że firmy, które z wyprzedzeniem zaplanują kalendarz rabatów i komunikacji marketingowej, osiągają lepsze wyniki sprzedażowe i skuteczniej przyciągają uwagę konsumentów.
Black Friday jako narzędzie strategii sprzedażowej
Black Friday ewoluował z jednodniowej wyprzedaży w globalne zjawisko handlowe i marketingowe. To moment, który testuje przygotowanie sklepów, lojalność klientów i skuteczność strategii sprzedażowych. Choć coraz częściej towarzyszy mu sceptycyzm, nadal pozostaje jednym z najważniejszych elementów kalendarza handlowego – zarówno dla sprzedawców, jak i dla kupujących.
